مطابق ماده 1 دستورالعمل اجرایی شوراي حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی کشور مصوب 1399 ، به منظور سیاست گذاري، هماهنگی امور و پیشگیري هاي لازم در راستاي حفظ حقوق عامه و برخورد قانونی با اشخاصی که بدون مجوز قانونی، اقدام به تصرف، تخریب و تجاوز به اراضی و املاك دولتی، عمومی، موقوفات، منابع طبیعی، انفال، بستر رودخانه ها، اراضی ساحلی، چشمه سارها، مسیل ها، انهار و سدهاي کشور و حریم هاي قانونی آنها، حریم راه ها، اتوبان و بزرگراه ها، خطوط انتقال نیرو و لوله هاي مواد سوختی و امثال آنها می کنند یا با سندسازي اقدام به تصاحب و یا تصرف اراضی می کنند و یا آنکه بدون مجوز قانونی و مغایر با منافع عمومی، کاربري زمین هاي زراعی، باغ ها، فضاي سبز، جنگل ها و مراتع کشور را تغییر می دهند، شوراي حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی کشور تشکیل شده است.
رئیس قوه قضائیه، ریاست شوراي عالی را به عهده دارد و رئیس کل دادگستري هر استان، ریاست شوراي استان را عهده دار می باشد. دادستان کل، دبیر شوراي عالی و دادستان عمومی و انقلاب مرکز هر استان، دبیر شوراي حفظ حقوق بیت المال استان است. مطابق ماده 14 ، اجراي آراء لازم الاجراي قضائی براي خلع ید، رفع تصرف، قلع و قمع مستحدثات، امحاء آثار تصرف، ابطال معاملات و ابطال اسناد صادره و غیره به فوریت انجام می شود.