حقوق پسماند

مقدمه

یکی از معضلات بسیار بزرگ محیط زیست علی الخصوص در زندگی شهری و حتی روستایی، پسماندهای مختلف و متنوع می باشد که از تبعات حتمی چرخه تولید و مصرف  بوده و تنها راه مواجه با این پدیده، مدیریت بهینه آن است.

در برخی از کشورها بواسطه اتکاء به راهبرد تبدیل تهدید به فرصت، از این معضل بزرگ تحت عنوان طلای کثیف نامبرده می شود. به نحوی که صنعت بازیافت جزء صنایع پیشرفته و استراتژیک محسوب شده و نقش بسزایی در اقتصاد دارد. ولی متأسفانه در کشور ما این پدیده شوم همچنان تهدیدی بزرگ برای محیط زیست و متعاقب آن برای سلامت افراد جامعه با ضریب بسیار بالا به شمار می آید.

چالش‌های حقوقی

تکلیف ما به عنوان یک مجموعه مردم نهاد تخصصی که با بهره مندی از ابزار دانش حقوقی فعالیت می کند چیست؟

پاسخ این سؤال روشن است. برای غالب مسائل از زاویه حقوق سه محور چالش وجود دارد:

– چالش های حوزه تقنین

– چالش های حوزه اجرا

– چالش های حوزه نظارت و ضمانت اجرا

می بایست در مواجهه با عرصه های فوق نقاط چالش برانگیز شناسایی شود و نهایتاً برای هر کدام از آن ها اقدامی متناسب طراحی شده و عملیاتی شود. به عنوان مثال یکی از مصادیق این معضل بزرگ، موضوع دفن زباله است. به نظر می رسد نارسائی های قابل توجهی در حوزه تقنین نسبت به این مصداق وجود دارد. همچنین در حوزه اجرا ( عملیات انتقال زباله، تفکیک، بازیافت، دفن و .. ). حوزه نظارت و ضمانت اجرا هم در این خصوص از کارایی لازم برخوردار نیست.

اقدامات مجمع

پیش از بیان اقدامات در این حوزه لازم به ذکر است یکی از روش های ورود به مسائل کلان، بررسی مصادیق و تحلیل آن ها و در نهایت رسیدن به تصویر دقیق و جامعی از کلیت آن مسئله است.

مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی بواسطه بهرمندی از ظرفیت های استانی، طی جلسات متعدد مسئله شناسی و اولویت بندی بین آن ها، ضمن رسیدن به فهرستی از مسائل استان آذربایجان غربی، با معضلات سایت دفن زباله منطقه ای به نام « نازلو » از توابع شهرستان ارومیه، مواجه شد و متعاقباً به موازات آغاز فرایند بررسی و تحقیقات،  دبیر، معاون راهبردی و نماینده استانی مجمع به صورت میدانی در محل سایت دفن زباله مذکور به اتفاق مسئولین محیط زیست شهرستان و برخی از اعضای شورای روستا و معتمدین محلی و مدیر پسماند شهرداری، حضور پیدا کردند و ابعاد مختلف را از زبان کارشناسان، مسئولین و اهالی منطقه شنیدند و موارد لازم را ثبت و ضبظ کردند.  در حال حاضر معضل سایت دفن زباله نازلو جزو پرونده های جاری مدیریت حقوقی و قضایی مجمع می باشد.